Margin là gì? Một vài lưu ý khi sử dụng vay Margin

Margin là gì không còn quá xa lạ với các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán, đặc biệt là những nhà giao dịch giàu kinh nghiệm. Được biết Margin là một trong những công cụ hỗ trợ tài chính trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán. Qua đó, các cá nhân và doanh nghiệp có thể áp dụng công cụ này để giao dịch hiệu quả và tối đa lợi nhuận. Để làm được như vậy, Forexno1 chắc chắn rằng các bạn cần nắm rõ Margin là gì, các đặc điểm của Margin và những lưu ý quan trọng khi dùng Margin. 

Margin là gì? 

Xét về khái niệm, Margin được định nghĩa là đòn bẩy tài chính, hoặc giao dịch ký quỹ trên thị trường chứng khoán. Có thể gọi Margin là vay Margin, tức là các nhà đầu tư có thể vay tiền từ công ty chứng khoán để nâng số vốn đầu tư vào thị trường. Thông qua công cụ này, các nhà đầu tư sẽ có cơ hội mua thêm nhiều cổ phiếu hơn. Từ việc sở hữu thêm cổ phiếu, nhà đầu tư có thể sử dụng như một tài sản thế chấp cho những khoản vay phía trên. Việc này sẽ mang đến nhiều cơ hội đầu tư hơn cho trader, nhưng đổi lại là rủi ro tiềm ẩn cao khi sử dụng Margin trong lĩnh vực chứng khoán. 

Giả sử ông A có trong tay số vốn là 200 triệu đồng để đầu tư vào cổ phiếu X. Ông A cũng đánh giá được tiềm năng phát triển mạnh mẽ của cổ phiếu X trong tương lai, nhưng vốn đầu tư thì không đủ. Khi đó, ông A có thể vay thêm 200 triệu đồng từ các công ty chứng khoán để tăng thêm vốn đầu tư cho cổ phiếu X này. Khi vay thêm tiền từ công ty chứng khoán thì tổng giá trị của cổ phiếu trong danh mục sẽ chính là tài sản thế chấp của khoản vay, tức là 200 triệu. 

Có thể xem việc sử dụng giao dịch ký quỹ như một đòn bẩy tài chính giống với việc bạn mua xe hơi giá 1 tỷ nhưng chỉ sở hữu 200 triệu vậy. Khi đó, bạn sẽ sử dụng tiền vay để thanh toán. Từ đó, bạn có thể sở hữu chiếc xe trị giá 1 tỷ từ 200 triệu đồng ban đầu. 

Margin Level là gì?

Margin level tức là hạn mức ký quỹ, một thuật ngữ được sử dụng khá nhiều trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán. Hiểu đơn giản, hạn mức ký quỹ mô tả tỷ lệ phần trăm giữa vốn của chủ sở hữu, tức là nhà đầu tư với khoản tiền ký quỹ đã được dùng. Thông qua hạn mức ký quỹ, nhà đầu tư có thể xác định được số tiền đầu tư còn lại của họ có thể dùng cho hoạt động giao dịch, trao đổi cổ phiếu. Theo đó, hạn mức ký quỹ âm, hoặc bằng 0 cho biết nhà đầu tư không thể giao dịch cổ phiếu. Cụ thể, các bạn sẽ xác định hạn mức ký quỹ thông qua biểu thức như sau:

Những cổ phiếu được giao dịch ký quỹ

Sau khi nắm rõ Margin là gì, các nhà đầu tư cũng nên tìm hiểu những cổ phiếu nào được phép giao dịch ký quỹ. Thông thường, mỗi công ty chứng khoán sẽ công bố một danh sách chứa những cổ phiếu có mức margin nhất định. Trong đó, các công ty sẽ xét duyệt những mã cổ phiếu được phép cho vay, gọi là cổ phiếu có thể giao dịch ký quỹ. 

Có thể vay bao nhiêu tiền Margin?

Các công ty chứng khoán sẽ xem xét một vài yếu tốt trước khi quyết định cho bạn vay tiền, cụ thể:

Loại cổ phiếu

Trước hết, công ty sẽ xem xét loại cổ phiếu mà bạn đang nắm giữ. Trong đó, cổ phiếu có chất lượng càng cao thì công ty chứng khoán sẽ cân nhắc cho bạn vay khoản tiền càng lớn. 

Giai đoạn thị trường

Yếu tố thứ 2 mà các công ty chứng khoán xem xét đến là giao đoạn thị trường. Vì thị trường chứng khoán vốn dĩ là nơi có nhiều biến động thất thường, với đà tăng giảm khó có thể dự đoán. Vậy nên, các công ty chứng khoán luôn cân nhắc cẩn thận về yếu tố thị trường khi xem xét cho nhà đầu tư giao dịch ký quỹ. Đặc biệt là khi thị trường có tín hiệu tích cực và mã cổ phiếu bạn sở hữu có tiềm năng tăng trưởng tốt thì công ty chứng khoán sẽ cho bạn vay nhiều hơn. 

Tỷ lệ ký quỹ

Yếu tố cuối cùng mà các công ty chứng khoán đánh giá là tỷ lệ ký quỹ. Theo đó, mỗi công ty chứng khoán sẽ quy định tỷ lệ ký quỹ cho các mã cổ phiếu khác nhau. 

Ví dụ ông X đang nắm giữ 100 triệu và có nhu cầu vay margin để đủ vốn mua cổ phiếu Vinhomes có mã chứng khoán là VHM. Hiện tại, tỷ lệ ký quỹ của VHM là 50%. Khi đó, ông X sở hữu 200 triệu đồng để mua mã chứng khoán VHM, trong đó có 100 triệu là vốn ông X tự có và 100 triệu còn lại là số tiền công ty chứng khoán cho vay. 

Bên cạnh khoản vay đó, dĩ nhiên ông A sẽ phải thanh toán lãi định kỳ cho công ty chứng khoán. Có thể xem đây là một yếu tố khá quan trọng khi nhà đầu tư ra quyết định sử dụng đòn bẩy tài chính. 

Lãi suất vay Margin

Để biết được mức lãi suất khi vay Margin là gì, các nhà đầu tư cần nắm rõ mỗi công ty sẽ quy định một mức lãi suất ký quỹ nhất định, trong từng thời điểm khác nhau. Trong đó, mức lãi suất sẽ được xác định theo từng ngày. 

Chẳng hạn như công ty chứng khoán A quy định mức lãi suất vay mỗi ngày là 0,037%. Thoáng nhìn thì đây trông như một mức lãi suất lý tưởng nhưng dựa trên mức lãi suất kép từng ngày thì con số này không hề nhỏ. Cụ thể, với con số 0,037% lãi suất mỗi ngày sẽ kéo theo mức lãi suất một năm là 14,5%. So với lãi suất khi gửi tiết kiệm ngân hàng là từ 5 đến 6% mỗi năm thì lãi vay margin quá cao. 

Các nhà đầu tư có thể thương lượng với các công ty chứng khoán để tìm hiểu và nhận được những chính sách lãi suất ưu đãi hơn. Ngược lại, nếu không trao đổi về chính sách ưu đãi lãi suất, công ty sẽ mặc định mức lãi suất cao nhất cho bạn. 

Giá cổ phiếu bị Margin tác động như thế nào?

Như đã trình bày, xu hướng thị trường luôn giữ một vai trò quan trọng trong quá trình vay ký quỹ. Trong đó, những biến động trên thị trường chứng khoán sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khoản đầu tư của các nhà giao dịch. Cụ thể, với mỗi mức vay margin khác nhau thì kết quả đầu tư cuối cùng cũng khác biệt.

Thị trường cổ phiếu đang có xu hướng tăng

Nếu bạn đang sử dụng margin trong thị trường cổ phiếu tăng giá, thì giá trị của tài sản ròng bạn đang sở hữu cũng tăng lên, tương tự như xu hướng của thị trường vậy. Khi đó, bạn có thể tăng lợi nhuận và tiếp tục mua thêm nhiều cổ phiếu hơn. 

Thị trường cổ phiếu đang trên đà giảm giá

Nếu bạn đang sử dụng margin trong thị trường cổ phiếu giảm giá, thì giá trị của tài sản ròng bạn đang sở hữu cũng giảm xuống theo tỷ lệ đòn bẩy. Có thể hiểu thế này, nếu bạn đang dùng tỷ lệ đòn bẩy là 1:3 thì khoản lỗ cuối cùng sẽ có giá trị gấp 3 lần so với khi không dùng đòn bẩy. Hoặc với tỷ lệ đòn bẩy 1:2 thì nhà đầu tư đang lỗ gấp 2 lần so với khi không dùng đòn bẩy. 

Call margin là gì?

Thuật ngữ call margin

Call margin được hiểu là lệnh dừng ký quỹ, được dùng để mô tả việc công ty chứng khoán yêu cầu người vay nộp thêm tiền, hoặc tăng thêm số lượng tài sản thế chấp là chứng khoán để có thể duy trì được số dư tối thiểu trong tài khoản. Trong đó, các công ty chứng khoán sẽ quy định mức duy trì tối thiểu này theo quy định về an toàn và quản trị rủi ro, cũng như các quy định pháp luật hiện hành.

Nếu nhà đầu tư không tăng thêm tài sản thế chấp, thì họ sẽ phải bán đi 1 phần cổ phiếu họ đang có để giảm bớt khoản vay của mình, đồng thời đưa tỷ lệ vay margin về đúng như quy định của phía công ty chứng khoán. Theo đó, cách xác định giá trị chứng khoán ký quỹ bổ sung được tính toán theo biểu thức sau:

Cách tính giá trị chứng khoán ký quỹ bổ sung

Giá trị chứng khoán ký quỹ bổ sung = (Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì ) / (1 – Tỷ lệ ký quỹ duy trì) * Tổng giá trị tài sản hiện có trong tài khoản giao dịch ký quỹ theo giá thị trường. 

Hoặc:

Số tiền ký quỹ bổ sung = (Tỷ lệ ký quỹ – Tỷ lệ ký quỹ duy trì) * Tổng giá trị tài sản hiện có trong tài khoản giao dịch ký quỹ theo giá thị trường.

Tuy nhiên, để có thể bán ra bất kỳ chứng khoán nào trong danh mục đầu tư của khách hàng thì các công ty cần thông qua ý kiến của chủ sở hữu chứng khoán, hay còn gọi là force sell, tạm dịch là quyền bán bắt buộc. Có thể xem force sell tương tự như việc khách hàng bị tịch thu tài sản vậy. 

Hầu hết các công ty chứng khoán quy định mức lãi suất giao dịch ký quỹ trong khoảng từ 11% đến 14%. Thế nên, khi tỷ lệ lợi nhuận tính trên số vốn đầu tư nhỏ hơn tỷ lệ lãi suất vay margin định kỳ tức là bạn đang thua lỗ. Kèm theo đó, tỷ lệ lãi suất cũng có vai trò quan trọng nếu trader đầu tư thành công. Thế nên, để đầu tư hiệu quả với đòn bẩy tài chính khi đã trừ các khoản phí như lãi vay thì bạn cần có một chiến lược đầu tư cụ thể. 

Nếu bạn là trader mới tham gia thị trường thì nên hạn chế dùng bẫy tài chính này vì khá nhiều rủi ro tiềm ẩn. Chỉ nên áp dụng giao dịch ký quỹ khi đã có kinh nghiệm trên thị trường và có chiến lược đầu tư đúng đắn. 

Có nên dùng Margin không?

Sau khi nắm rõ về Margin là gì, các nhà đầu tư thường không biết có nên sử dụng công cụ này trong danh mục đầu tư không. Song song với những lợi ích mà giao dịch ký quỹ mang lại, đòn bẩy tài chính này cũng tồn tại một vài hạn chế, cũng như rủi ro mà các nhà đầu tư cần lưu ý như sau:

Mức phí vay ký quỹ khá cao

Rủi ro đầu tiên đến từ việc phí vay margin khá cao khi lãi suất của các công ty chứng khoán dao động trong khoảng 11 đến 14% mỗi năm, trong khi lãi suất vay ngân hàng chỉ từ 5 đến 8%. Qua đó, có thể thấy rằng việc sử dụng margin sẽ mang đến khoản tiền lãi cao cho người dùng. Thế nên, chỉ những nhà đầu tư giàu kinh nghiệm và hiểu rõ công cụ này mới hạn chế được các rủi ro không đáng có.

Giá cổ phiếu liên tục thay đổi

Bất kỳ nhà đầu tư nào, dùng mới tham gia vào thị trường hay giàu kinh nghiệm cũng đều hiểu rằng giá của cổ phiếu chịu sự tác động của nhiều yếu tố. Trong đó, có thể kể đến như chiến lược kinh doanh của các doanh nghiệp, hay những tác động đến từ thị trường, hoặc rủi ro trong ngành… khiến giá cổ phiếu dao động và khó có thể kiểm soát. Theo đó, các nhà đầu tư sẽ mang về nhiều lợi nhuận khi giá cổ phiếu tăng, nhưng rủi ro thua lỗ khi thị trường giảm giá sẽ cao hơn nhiều lần so với khi không dùng đòn bẩy tài chính. 

Không giữ thế chủ động khi giao dịch

Như đã trình bày, các công ty chứng khoán sẽ quy định mức tỷ lệ vay nhất định. Khi giá cổ phiếu giảm đến một mức giá khớp với lệnh dừng ký quỹ đã thiết lập, thì nhà đầu tư buộc phải bán ra một lượng cổ phiếu tương ứng để cân bằng vốn. Lúc này, sẽ có tình trạng nhiều nhà đầu tư cùng bán cổ phiếu khiến giá giảm và tạo ra thua lỗ tài chính kép. 

Đầu tư chưa thông minh

Hạn chế cuối cùng khi giao dịch ký quỹ là việc các nhà đầu tư khó có thể dự đoán chính xác xu hướng của cổ phiếu, cùng với việc chưa có đủ kỹ năng trong phân tích thị trường khi dùng đòn bẩy có thể tạo ra những thiệt hại nặng nề. Đặc biệt là khi thị trường diễn biến ngược với mong đợi của các nhà đầu tư.  

Khi nào nên dùng vay Margin?

Cũng như các công cụ đòn bẩy tài chính khác, vay margin như một con dao 2 lưỡi vậy. Bên cạnh những ưu điểm như tăng lợi nhuận cho nhà đầu tư thì rủi ro tiềm ẩn trong vay Margin cũng không hề nhỏ. Chính vì thế, Exness khuyên bạn nên dùng vay margin khi đã nắm rõ những quy tắc trên thị trường và có kinh nghiệm đầu tư để có thể nhạy bén trong việc dự đoán tâm lý thị trường. Cụ thể:

• Các trader chưa có kinh nghiệm thực tiễn, mới gia nhập vào thị trường chứng khoán thì cần xem xét kỹ lưỡng, cân nhắc cẩn thận trước khi vay margin. 
• Chỉ nên dùng vay margin khi thị trường có tín hiệu tăng rõ rệt. Đồng thời, hạn chế sử dụng giao dịch ký quỹ khi thị trường có biến động.
• Có thể nói, sử dụng margin trong thời gian dài không phải là một quyết định đúng đắn. Ngược lại, khi thị trường có xu hướng tăng hoặc giảm rõ ràng, cùng với giao dịch trong ngắn hạn thì nên giao dịch ký quỹ để tăng thêm lợi nhuận. 
• Các bạn chỉ nên xem xét và quyết định vay margin tại những công ty chứng khoán có trong danh mục đầu tư tư cổ phiếu tốt. Trong đó có thể kể đến như cổ phiếu Bluechip, cổ phiếu cơ bản để giảm bớt rủi ro tiềm ẩn. Thế nên, với những cổ phiếu có lợi nhuận quá thấp thì các trader có thể bỏ qua. 

Như đã trình bày, vay margin sẽ mang lại lợi nhuận cho bạn nhưng cũng có thể khiến tài sản của bạn “bốc hơi” trong chốc lát. Do đó, hãy cẩn trọng và cân nhắc khi dùng vay margin. 

Cần lưu ý gì khi sử dụng vay Margin?

• Chỉ nên sử dụng giao dịch ký quỹ với mức đòn bẩy tối đa là 1: 0,5 đến 1: 1. Các trader cần hạn chế sử dụng tỷ lệ đòn bẩy quá cao, như mức 1:2, 1:3, 1:4. Khi trader kiểm soát tốt tỷ lệ đòn bẩy thì có thể hạn chế được rủi ro thua lỗ và tối đa lợi nhuận. Chỉ những trader chuyên nghiệp, nhạy bé trong phân tích thị trường thì nên cân nhắc mức đòn bẩy từ 1:1,5.
• Tạo cho bản thân một bộ nguyên tắc khi giao dịch ký quỹ như là không dùng quá 1% tổng số tiền hiện có trong tài khoản để vay margin. Việc đặt ra quy tắc cho chính mình khi đầu tư sẽ hạn chế được rủi ro khi thị trường luôn biến động không ngừng. 
• Chỉ nên dùng đòn bẩy tài chính khi đầu tư trong ngắn hạn với những cổ phiếu có tính thanh khoản cao. Từ đó, các nhà đầu tư có thể giảm bớt được gánh nặng thua lỗ khi không bán được cổ phiếu vì thị trường có tín hiệu giảm giá. 
• Nắm bắt cơ hội sử dụng đòn bẩy tài chính khi mua được cổ phiếu với giá rẻ ở giai đoạn cuối của sóng. Khi đó, các nhà đầu tư có thể nhận định được xu hướng, cũng như dự đoán thị trường đi lên và tạo đỉnh. 

Margin là gì, rủi ro khi sử dụng công cụ đòn bẩy tài chính này cũng như một số lưu ý quan trọng đã được trình bày cụ thể trong bài viết trên của Hướng Dẫn Exness. Như đã trình bày, bên cạnh việc tăng thêm lợi nhuận thì vay margin có thể khiến trader mất trắng nếu giao dịch vội vàng, hoặc không tìm hiểu kỹ về đòn bẩy tài chính này, cũng như xây dựng một chiến lược hợp lý. Hy vọng các trader có được một cái nhìn toàn cảnh về công cụ này, cũng như ưu và nhược điểm của vay margin để sử dụng hiệu quả.

Xem thêm:

Xác định Margin Level thực tế với tài khoản Forex như thế nào?

Đòn bẩy tài chính là gì? Cách tính đòn bẩy tài chính như thế nào?